Yirminci yüzyılın başlarına kadar yazı diline sahip olamayan Gagavuzlar, birçok Türk topluluğunda olduğu gibi, oldukça zengin sözlü edebiyata sahiptirler. Sözlü ürünlerle yaşayan Gagavuz Türkçesi sayesinde, Gagavuzlar milli kimliklerini ve varlıklarını bugüne kadar yaşatmayı başarmışlardır. Yirminci yüzyılın başından itibaren yazı diline sahip olmaya çalışan, bunu, varlığını korumanın bir gereği sayan Gagavuz aydınları bu yolda övülecek çalışmalar yapmıştır. Bu öncü aydınlardan olan Nikolay Baboglu, çalışmaları ile dil ve kültürün toplum yaşamındaki değerini ortaya koymuş, yalın, içten söyleyişlerle Türkçenin derinlerdeki köklerinden bugüne uzanışını, bireysel ve toplumsal kimliği oluşturmasını anlatmıştır. Doküman incelemesi yoluyla yaptığımız çalışmada N. Baboglu’nun kaleminden dil ve kültüre bakışla; kültür insanlarının önemini ve değerini vurgulamaya çalıştık.
Gagauz, who could not have written language until the beginning of the twentieth century, own a notably rich oral literature, as in many Turkish communities. Gagauz people have managed to keep their national identities and assets alive until today, by the help of Gagauz Turkish, which lives with verbal products. Gagauz intellectuals, who tried to build a written language from the beginning of the twentieth century and regarded this as a necessity to protect their existence, carried out studies to be praised in this way. Nikolay Baboglu, one of these pioneering intellectuals, has revealed the value of language and culture in social life with his works, and he explained how Turkish language originated from its deep roots to now, through simple, sincere sayings and created an individual and social identity.
In the present study, we conducted a thorough document review, with a view of language and culture from N. Babaoğlu's pen; we tried to emphasize the importance and value of cultural people.